Wanneer kunst een extra dimensie krijgt.

Jacques Villeneuve is een Tiense kunstenaar, maar niet de eerste de beste. Door zijn fysieke handicap – Jacques heeft geen armen – schildert hij met zijn mond.

We spreken af in Stichting Delacroix, waar Jacques al sinds 1958 woont en werkt. Jacques werd er samen met zijn huisgenoot Dick opgevangen door juffrouw Pardon, die zich als voogd ontfermde over beide heren enkele maanden na hun geboorte. Wanneer ik binnenstap staat Dick, de huisgenoot van Jacques, me al op te wachten in de hal. Ik ken Dick al wat langer, want ook hij is een prachtig man, die naast zijn hoofdjob in Stichting Delacroix, vrijwilligersinitiatieven ondersteunt in sociaal Tienen. Dick leidt me naar de tweede verdieping waar Jacques me hartelijk begroet en me de weg toont naar zijn atelier. Wanneer we dat atelier binnenwandelen, valt me meteen een mooie collectie van uitgestalde kunstwerken op.

“Kunst is altijd mijn ding geweest. Ik hield vroeger niet veel van studeren en als kind wou ik ook altijd actief bezig zijn. Mijn handicap heeft me niet tegengehouden om iets van mijn leven te maken. Binnen zitten tussen de 4 muren van de Stichting is niet voor mij weggelegd. Ik ben dan ook verschillende uitdagingen aangegaan met als doel in het ‘normale’ leven te kunnen functioneren. Ook al heb ik  geen armen, ik kan zelfstandig met de auto rijden dankzij enkele aanpassingen. Daarvoor heb ik rijlessen gevolgd en net als iedere Belg een rijexamen afgelegd. In Tienen zet ik graag een stapje in de wereld. Lekker eten doe ik al jaren in Restaurant Vigilae, maar ook in Taverne de Grenadier gaan we af en toe iets drinken met vrienden. Daarnaast hou ik ook wel van feestjes en een goed biertje.”

Mijn handicap heeft me niet tegengehouden om iets mijn leven te maken. Binnen zitten tussen de 4 muren van de Stichting is niet voor mij weggelegd. Ik ben dan ook verschillende uitdagingen aangegaan met als doel in het ‘normale’ leven te kunnen functioneren.

Jacques vindt Tienen een fantastische stad. “Wat ik vooral fantastisch vind aan onze stad, zijn de 2  kerktorens die echt wel opvallen als je van de autosnelweg naar de stad rijdt. Dit is een prachtig beeld dat me altijd zal bekoren. Verder vind ik het geweldig dat er de laatste jaren opnieuw veel georganiseerd wordt in Tienen. Tienen is misschien niet groot, maar wel gezellig. Maar kunst, daar draait het toch een beetje om in mijn leven. Ik ben er dagelijks mee bezig. Van jongs af aan volgde ik opleidingen aan de kunstacademies van Tienen en Leuven, om me bij te scholen in tekenen en schilderen. Ik ga nog steeds regelmatig naar de academie van Leuven om er samen met andere kunstenaars te schilderen. Daarnaast ga je me vooral hier vinden, in mijn atelier.  Hier kom ik tot rust en kan ik mijn levensdroom verwezenlijken: elke dag opnieuw bezig zijn met kunst. Ik stel mijn werken tentoon. Er wordt regelmatig een werk verkocht, zodat ik er een centje aan overhoudt. Dat is een leuk extraatje. “

Als we polsen naar wat hij in Tienen nog mist, is het antwoord dan ook heel logisch. “Een kunstgalerij zou in Tienen niet misstaan. Lokale kunstenaars zouden er kunnen exposeren en kunstliefhebbers kunnen in eigen streek werken bewonderen.” Wat Jacques héél bijzonder maakt, is het feit dat hij quasi alles met zijn mond doet. Niet alleen schilderen, maar ook deuren openen, pennen open en sluiten, spullen oprapen, enz … Jacques heeft eerst geprobeerd om te leren tekenen en zichzelf te behelpen met zijn voeten, maar het werd al snel zijn mond. “Ik kan me goed behelpen, maar dankzij de goede hulp van enkele zorgende mensen hier, kunnen we heel goed zelfstandig leven.”

Het interview wordt even onderbroken voor koffie en dan krijg ik plots te horen dat hij nog een verrassing voor me heeft.  De pentekening die hij maakte tijdens het interview wordt me plechtig overhandigd:  “Hier se, deze tekening is voor u.”  Een mooi portret van een man met een hoed, dat  hij in no time op papier heeft gezet. Ik voel een blos op mijn wangen verschijnen en een dankwoord blijft niet lang achterwege. Wanneer Jacques me bedankt voor het interview en we afscheid nemen in de hal na een foto met zijn buddy Dick, overvalt me een gevoel van nederigheid. We moeten als mens meer tevreden zijn met wat we hebben en zoveel mogelijk uit ons leven halen. Mensen als Jacques moeten we meer bewonderen om hun overgave en motivatie ondanks hun fysieke handicap. Het zijn stuk voor stuk prachtmensen waar wij alleen maar naar kunnen opkijken. Want dat verdienen ze.

Auteur: Jan Schevenels

Foto’s: Jan Schevenels