Het willen opsnuiven van al dat geluk, het elk jaar weerkerend gevoel om onze kerstman te willen zien, maar vooral mijn nieuwsgierigheid bracht mij tot bij deze brave man met de vraag om een gesprekje. Geen probleem, maar te moe van de zware inspanningen tijdens deze periode, stelde de kerstman voor hem wat later op te zoeken in zijn écht Kerstmanhuis.
Op weg naar het echte Kerstmanhuis heb ik geen gps nodig. Het Ivanpad, nabij de Onze-Lieve-Vrouw ten Steenkapel te Grimde, is intussen wel door elke Tienenaar gekend.
Op de bel drukken met Jingle bells als gevolg, heel normaal voor een Kerstmanhuis. Nog voor de deur opengaat hoor ik het naderende HOHOHOOOOO. Een breed lachende kerstman doet open en een vriendelijk en warm onthaal valt mij te beurt.
Met een kerstdrankje aan tafel gezeten vraag ik de brave man of hij nu de échte Kerstman is.
“Eerst moet ik zeggen dat de Kerstman, letterlijk en figuurlijk, geen heilige is. Hij is een sprookjesfiguur van folkloristische oorsprong die rond de kerstperiode cadeautjes uitdeelt aan de kinderen. En dus kan ik alleen stellen dat ik sinds vele jaren de echte Kerstman van Tienen ben.”
Wat een mooi gezellig kersthuis had je dit jaar op de kerstmarkt….
“Ja, een zeer mooi, gezellig en groot Kerstmanhuis. Door mijn mobiliteitsprobleem kan ik niet meer zo heel lang zelf rondgaan op de kerstmarkt. Vandaar de sfeervolle locatie in de pas gerestaureerde en vernieuwde muziekacademie. En terloops, nu hoef ik ook niet meer overal iets mee te drinken.”
Zo kan je meer tijd nemen voor de vele kinderen die naar de kerstmarkt komen en dit toch in de eerste plaats voor de Kerstman ?
“Dat is zeker waar. In het kerstmanhuis kan ik de kinderen rustig ontvangen. Ook foto’s laten nemen hoort erbij. Je moest eens weten op hoeveel frigo’s ik nu hang, zo met een magneetje hé. Zij komen, soms met meerderen, op mijn schoot zitten. Allen krijgen zij een snoepje van de Kerstman. Het eerste weekend heb ik er meer dan 1.000 uitgedeeld. Ook krijgen ze een warme knuffel. Vandaar dat er ook regelmatig charmante dames op de schoot willen. Al laten zij het uitschijnen dat het voor de foto is !! Zij krijgen wel geen snoepje. Volgens mijn kerstvrouwtje zijn zij zelf de snoepjes van de Kerstman.”
Kerstvrouwtje ?
“Verbaasd? De meeste Kerstmannen hebben elfjes om hen te helpen. Sommigen hebben ook een kerstvrouwtje. Er is teveel werk aan de kerstwinkel om dit alleen aan te kunnen. En mijn kerstvrouwtje is zeer creatief hé. Zij heeft zelfs mijn kerstkledij zelf gemaakt. Alleen de baard hoefde niet. Die is puur natuur ! Als de kindjes vragen of ze eens aan mijn baard mogen trekken zeg ik: ‘ja, maar niet te hard’. Deze kinderen zijn dan helemaal overtuigd dat ik de échte kerstman ben.”
Wie zorgt er voor de rendieren van de Kerstman ? Het is al een paar jaar geleden dat ik ze nog zag.
“HoHo, mijn rendieren… Nu nog kan ik het niet laten om HoHoHooooo te roepen als ik aan hen denk. Het zit zo. Ik had er slechts twee maar het waren nog jonge, hevige rendieren, mijn Testos en Teron. Op stap met hen kon ik ze nauwelijks tegenhouden als er vrouwelijk schoon in de buurt was. ‘HoHo Testos’, ‘HoHo Teron’ riep ik dan, al dan niet met succes. Als ouder wordende kerstman heb ik dan voor hen een nog jongere, sterke Kerstman gezocht. Elk jaar na kerstmis komen ze mij nog eens bezoeken, HoHoHooooo. Trouwens, weet je? HoHoHoooo is niet zomaar een oneliner van de Kerstman. De HoHoHooo-roep komt net van het roepen op zijn rendieren als deze halt moeten houden.
Ik heb geprobeerd het ontstaan van de Kerstman uit te vissen. Alle gegoogel ten spijt is het mij niet gelukt …
Beste man, uitvissen is de juiste term. Want het is echt wel wat vissen. Er zijn door de jaren heen zoveel waar- en onwaarheden verteld en geschreven. Dat komt door de complexiteit van het kerstverhaal en de verspreiding van de Kerstman. Ik kan je wel wat vertellen over de moderne Kerstman.
Het uiterlijk van de moderne Kerstman is bedacht door de Amerikaanse cartoonist Thomas Nast (1804-1902). In 1881 publiceerde hij een tekening van Merry Old Santa Claus. Die Santa Claus-tekening bepaalt het uiterlijk van de Kerstman tot op de dag van vandaag.
Waarschijnlijk is Santa Claus meegenomen naar Amerika door Nederlandse emigranten. Toen zij zich vestigden in Amerika namen ze het Sinterklaasfeest met zich mee. Dit werd omarmd door de Amerikaanse kinderen en aangepast aan hun cultuur. Spreek ‘Sinterklaas’ uit en je hebt de oorsprong van de Kerstman te pakken. Santa Claus. Het is een regelrechte vertaling van Sinterklaas. En ziedaar: de nieuwe Kerstman was geboren, voorzien van een nieuwe outfit, nieuwe hulptroepen en een nieuw vervoermiddel.”
En verder kerstman, klopt het dat Coca-Cola zijn steentje meer dan gewoon bijdroeg ?
“Ja, beste vriend, dat was zeker hun beste commerciële zet ooit! Coca-Cola en Kerstmis zijn namelijk al sinds 1931 nauw met elkaar verbonden. In dat jaar introduceerde Coca-Cola het beeld van de Kerstman zoals we die vandaag de dag nog altijd kennen: een warme, vriendelijke man, met een witte baard en gekleed in een rood-wit pak. Tekenaar Haddon Sundblom maakte de gekende beeltenis van de Kerstman in opdracht van Coca-Cola.
Voor die tijd werd de Kerstman wisselend afgebeeld, van een strenge oude man tot een soort sprookjesfiguur in een groen pak. Vanaf het moment dat Coca-Cola haar eigen Kerstman ging gebruiken in advertenties, is het uitgegroeid tot de wereldwijde standaard.
Het is wel zo dat elk verhaal over de Kerstman moet genuanceerd worden.”
De kerstman heeft zich intussen in zijn grote, malse stoffen zetel gezet en is aan wat rust toe.
Ik bedank de brave man voor zijn goede ontvangst en groet hem. “Je vindt het wel, hé” zegt hij zachtjes. Ik wens hem nog fijne feestdagen, niet zeker dat hij het nog hoort.
Bij het verlaten van het Kerstmanhuis heb ik het genoegen het kerstvrouwtje te ontmoeten. Een korte babbel en wat blijkt: ook zij had vele jaren een ‘kerstvrouwhuis’ op de Grote Markt.
Terug op weg naar huis hoor ik nog meermaals HoHoHoooo… Zal een oorwurmpje zijn!
Klik hier voor de link naar de Kerstmarkt en het Kerstmanhuis.
Auteur: Eric Walravens
