Als je de kaart van Ferraris (rond 1778) wat grondiger bekijkt, dan zie je dat het Oudenbos (het enige nog echte bos op grondgebied Tienen) netjes aansloot op het Gasthuisbos, dat nu deels op grondgebied Bunsbeek en deels op grondgebied Hoeleden ligt. Enkel de Uilstraat vormde destijds een scherpe wildgrens in het bosgebied. Het Gasthuisbos was eigendom van de grauwzusters of van het gasthuis. Nu mogelijk van het Tiense OCMW. Dat zal het OCMW al dan niet kunnen beamen. Het bosgebied werd twaalf jaar geleden weer uitgebreid met 7 ha jong bosplantsoen in een oude zandwinning. Dit was een vorm van saneren die opgelegd werd aan de eigenaars van het gebied want het deed dienst als stortplaats. Dit in opdracht van de gemeente Kortenaken en in samenwerking met het toenmalige IGO-Leuven. De grond werd er ook rijker gemaakt met nieuwe leemgrond. Toch groeit het nieuwe bosplantsoen er niet zo goed. Ik meen dat dit alles ter compensatie was van het rooien van het geboortebos aan de Viandrawijk op grondgebied Tienen. Volgens de nieuwe bosgontginningswet moet je immers wat je rooit, sowieso elders compenseren.
Het Oudenbos werd begin twintigste eeuw voor een groot stuk gerooid om er akkers van te maken. Bosgrond is natuurlijk erg vruchtbaar, en al zeker indien die humusrijke laag erg dik is. Toch mag ik dit spijtig vinden, maar ik ben dan ook geen landbouwer. In de grond tref je vandaag nog steeds een groot netwerk aan van drainagebuizen. Kilometers lange rijen met drainagebuizen, allemaal nog in gebakken klei. Hier en daar raakten ze wel verstopt. Dit is te merken aan de gigantische plassen op het akkerveld. Ook het bosgebied zelf kreeg drainage want het netwerk van beekjes werd door mensenhanden gegraven.
In dit bos gebeurde sinds jaar en dag heel erg veel. Ook dingen die echt het daglicht niet mochten zien. Er werd illegaal jenever gestookt en er werd zelfs jarenlang feest gevierd in de Blokhut. Iemand sprak zelfs van missen die er werden opgedragen. Ik weet niet of dat klopt. Vele streekgenoten hebben daar nog goede herinneringen aan. De blokhut is inmiddels verdwenen. Er werd (of wordt?) ook wild gestroopt. Onlangs kreeg één van de boseigenaars die er achter draad ook ganzen houdt, onverwacht bezoek. Niet van een vos want het kleinvee werd immers niet mee over de draad gesleurd, maar van een marter of zo. De dieren werden alleszins één voor één doodgebeten. Vandaag wordt het bos vooral bezocht door wandelaars met honden en door veldlopers. De eigenaars vinden het goed dat de paden er op die manier worden opengehouden.
Weinigen onder hen die het zullen weten, ooit werd hier bloedige slag geleverd tijdens de eerste wereldoorlog. Met name op 18 augustus 1914. De Duitse troepen rukten op vanuit Oplinter en begaven zich via Houtem naar Tienen. Een troep Duitsers lag ook in een hinderlaag in de Oudenbos. De twaalfde linie had post gevat op Schaffelenberg (nu grondgebied Bunsbeek) en dat wisten de Duitsers blijkbaar. Er volgde een hevig gevecht met grote verliezen aan beide kanten. Maar de Duitsers waren met zoveel meer. Hun overwicht was dus groot. De Belgen konden deze strijd zo niet winnen en ze trokken zich terug. Ze gingen de troepen in Sint-Margriete-Houtem versterken. Anders gezegd, het gebied tussen de Schaffelenberg en de Uilstraat werd achtergelaten als één groot slagveld. Gek, maar op deze plaats zie je in het voorjaar een groot bostapijt van narcissen. In de Uilstraat zijn een tijd later ook huizen gebouwd in ,volgens het gewestplan, zonevreemd gebied. Wisten wij veel dat wij blijkbaar op een slagveld woonden?
Het Oudenbos is vandaag te benaderen via veldwegen en dit langs vier zijden. Dus via Stok, Oplinter, via Sint-Margriete-Houtem… Als je vandaag, in aanloop tot de lente, het Oudenbos bezoekt, dan zie je er een groot bostapijt, ditmaal ééntje van witte bosanemonen. Een vrolijker manier om de nakende lente aan te kondigen bestaat er eigenlijk niet. Het oorlogsverleden is hier al lang vergeten.
Tekst en foto’s: Anne-Marijn Somers
